Jedna od temeljnih mjera u prevenciji velikog broja infektivnih oboljenja je preventivna deratizacija,dezinfekcija i dezinsekcija.Temeljni razlog je što glodari predstavljaju izvor zaraze,a uz to su i prenositelji raznih oboljenja.Među njima su najvažnija : salmoneloze, hemoragična groznica, leptospiroza, trihineloza, lajšmanijaza ali i mnoge druge.Tako je zakonski propisano svođenje glodara na biološki održivu razinu u naseljenim područjima gdje je njihovo prisustvo u blizini ljudi i gdje može uticati na njihovo zdravlje.
Pod pojmom deratizacije podrazumjevamo uništavanje mišolokih glodara (pacova) u cilju smanjenja njihovog broja na tolerantan nivo.
Glodari su stalni pratioci čovjeka i uvijek su prisutni kao štetočine, tako da se potreba suzbijanja glodara može posmatrati sa više aspekata:
- zdravstvenog,
- ekonomskog,
- socijalnog,
- vojnoodbrambenog,
- estetskog i
- zaštite životne sredine.
DERATIZACIJA
Pod pojmom deratizacije podrazumjeva se niz mehaničkih, bioloških i hemijskih mjera koje se preduzimaju u cilju redukcije brojnosti mišolikih sinantropnih i hemisinantropnih vrsta glodara na tolerantan biološki minimum u urbanim do ruralnim ekosistemima i agrobiocenozama.
Pod primjenom HACCP standarda u oblasti DDD usluga koriste se najefikesnije metode sa kojima se ne ugrožava zdravlje ljudi , životinja i ne zagađuje životna i radna sredina
Radi postizanja maksimalnih efekata u suzbijanju pacova i miševa, uz lakše rukovanje preparatima rodenticida, uz manje utroške preparata i odsustvo kontaminiranosti sredine (hrane, vode, tla) neophodna je upotreba odgovarajućih kutija, takozvanih Eko- skrivalica, u koje se smješta preparat.
U velikim objektima postavljamo 2 (dva) kruga zaštite, postavljanjem kartonskih eko skrivalica unutar objekta i postavljanje plastičnih eko skrivalica otpornih na vlagu izvan objekta
Eko – skrivalice se postavljaju na svakih 20-50 m2 tako što se ljepljivom trakom fiksiraju za podlogu u cilju sprečavanja njihovog pomjeranja za vrijeme ulaska i izlaska glodara. Na svakoj Eko- skrivalici se nalazi naljepnica sa rednim brojem, upozorenjem (OTROV- NE DIRATI), kao i datumom postavljanja preparata.
Korišćenje Eko – skrivalica se preporučuje u svim zatvorenim sredinama kao što su: bolnice, hoteli, restorani, magacinski prostori, kuhinje, podrumske prostorije, skladišta hrane i žita, prehrambena industrija, mljekare i fabrike za proizvodnju hrane i pića.
Mamci su otporni na atmosferske prilike, konkretno na vlagu, tako da bi njihovo postavljanje obezbjedilo zaštitnu barijeru kada su u pitanju glodari.
eko skrivalice
DEZINSEKCIJA
Pošto nam je cilj smanjenje brojnosti skladišnih štetočina i štete koju mogu svojim prisustvom da izazovu, prije skladištenja robe trebalo bi izvršiti sve higijensko-sanitarne mjere.
Dezinsekcija može biti preventivna (zaštitna) i indikativna. Način na koji se pristupa suzbijanju je kroz biologiju samih insekata, vrste i mesta pojave. Postoji izbor kada su metode suzbijanja u pitanju: prskanje, gel, pasta, zadimljavanje i drugo.
Metode dezinsekcije
Gel metoda dezinsekcije se koristi za suzbijanje insekata u zatvorenom prostoru, buba rusa i buba švaba. Sem dezinsekcije gelom koristi se dezinsekcija vlažnim postupkom ,u smislu nanošenja preperata prskalicama pod pritiskom.
Vlažni postupak dezinsekcije svakako daje dobre rezultate kada je u pitanju dezinsekcija na pojavu buba rusa i buba švaba. Vlažnim postupkom se nanosi preparat koji ima dvostruku ulogu, ulogu toksičnog dejstva na insekte i dejstva rastjerivanja insekata.
Kod postupka vlažne dezinsekcije nakon aplikacije insekticida insekt mora doći u kontakt sa preparatom, tako što kada pređe preko njega insekticid se veže za noge insekta koje on potom liže, i na taj način unese insekticid u svoj organizam.
Kada je u pitaju gel dezinsekcija tu se preparat nanosi u vidu kapi iz tube, pa je u velikoj mjeri postupak dezinsekcije olakšan jer se preparat nanosi na samo nekoliko mjesta u prostoru koji se tretira. Gel ima za cilj da privuče buba ruse ili buba švabe koje se nalaze u blizini, on je u stvari mamac u vidu hrane, u kom se nalazi insekticid. Kada bube pojedu gel bivaju otrovane i uginjavaju.
Sastav gela za dezinsekciju
Kao aktivna materija u gelu se nalazi insekticid koji nije otrovan po ljude i kućne ljubimce. U pitanju je aktivna materija fipronil, ovaj insekticid ima široku primjenu u veterini i zaštiti bilja.
Iskustva pokazuju da najbolji efekat u dezinsekciji buba rusa i buba švaba ima kombinacija vlažnog postupka i gel metode dezinsekcije.
Praktično vlažnim postupkom preparat se prskalicama pod pritiskom nanosi po uglovima zida i poda, a gel se aplikuje najviše u kuhinjske elemente i to na šarke vrata kuhinjskog namještaja, donje dijelove sudopere, klizače fioka, dijelove vodovodne i kanalizacione instalacije… Pored kuhinjskog dijela u kom se vrši dezinsekcija gelom, gel se aplikuje na slična mjesta i u kupatila i ostale sanitarne čvorove.
Nakon izvršene dezinsekcije buba rusi i buba švabe se eliminišu u roku od nekoliko dana iz tretiranog prostora. Iskustva pokazuju da tretiran prostor može biti slobodan od buba švaba i buba rusa i nekoliko godina.
Gel je pripremljen za upotrebu i pogodan za cijelogodišnju primjenu. Nije potrebna priprema ili prskalica (pulverizator). Nema rizika od izlivanja. Može da se koristi kod široke temperaturne razlike.
Gel se lijepi za čiste površine. Ostaje na njima i ne proliva se čak ni na temperaturi do 54°C. Jednom nanijeti gel je otporan na isušivanje i ostaje mekan i privlačan za bubašvabe dugo vremena.
Minimalne neugodnosti:
- Diskretna primjena bez ometanja
- Nije potrebna priprema mjesta primjene
- Bez mirisa, ne ostavlja mrlje, ne vidi se
Prihvatljiv za upotrebu
- Nije na spisku otrovnih materija evropske komisije
- Brz i lagan za upotrebu
- Niske doze
- Idealan za primjenu u problematičnim zonama (blizu električnih uređaja, opreme itd.)
gel za dezinsekciju
DEZINFEKCIJA
Označava postupke usmjerene na uništenje najvećeg broja neželjenih mikroorganizama. U tu svrhu se koriste fizikalna i kemijska sredstva. Tim se postupkom uništava, inhibira ili uklanja i ostala populacija organizama. Primjenjuje se izvan živog organizma, u vanjskoj sredini (tlu, vodi, zraku, na predmetima i u prostorijama zdravstvenih ustanova, tvornica prehrambenih proizvoda i dr.) Važna je činjenica da se dezinfekcijom ne moraju uništiti i bakterijske spore. Sunčevom svjetlošću, te procesima taloženja, filtriranja i razrjeđivanja provodi se dezinfekcija u prirodi. Danas je djelatnost zdravstvenih ustanova nezamisliva bez primjene antiseptičkih postupaka i novih dezinfekcijskih sredstava.
Naziv dezinfekcija potieče od latinske riječi desinfectio što znači raskužba. To je proces kojim se uništavanjem mikroorganizama (bakterije, gljivice, pijesni, virusi…) spriječava zaraza. Dezinfikovati znači oduzeti patogenim bakterijama mogućnost da prijeđu na zdravu osobu ili životinju. Iako dezinficirane bakterije ostaju žive neko vrijeme one ne mogu prodrijeti u dubinu kože s čime se spriječava vjerojatnost njihova širenja. Kako se postupak odnosi samo na patogene bakterije i njime se ne uništavaju bakterijske spore a otpornije bakterije mogu ostati žive, za uništavanje svih bakterija koristi se postupak sterilizacije. Postupak dezinfekcije primjenjuje se na gotovo sve predmete, u ugostiteljstvu i javim prostorijama kao što su npr. zdravstvene ustanove, škole i prehrambene tvornice.
Podjela dezinfekcije po načinu:
Dezinfekcija po načinu može biti:
- fizička,
- hemijska,
- a u nekim slučajevima i biološka.
Metode fizičke dezinfekcije
Od fizičkih metoda koristi se:
- suva ili vlažna toplota,
- sunčevo zračenje,
- UV zracenje,
- radijacija emitovanjem gama zraka.
Hemijska dezinfekcija
Hemijska dezinfekcija se vrši:
- kiselinama,
- bazama,
- halogenim elementima,
- solima teških metala i
- organskim dezinficijensima.
Biološka dezinfekcija
U biološkoj dezinfekciji se koriste:
- bakteriofage ili
- mikroorganizmi-antagonisti mikroorganizama.
Podijela dezinfekcije po postupku
Po postupku dezinfekcija se dijeli na:
- preventivnu (radi sprečavanja pojave zarazne bolesti),
- tekuću (u toku trajanja zarazne bolesti) i
- završnu (nakon prestanka zarazne bolesti).
Pri postupku dezinfekcije važan je odabir dezinficijensa. Hemijska sredstva, dezinficijensi, moraju da ispunjevaju što više uslova:
- da nisu toksična,
- nadražujuća,
- korozivna,
- da deluju na što veći spektar mikroorganizama,
- da su brzog dejstva,
- bez neprijatnih mirisa i
- da su ekološki prihvatljiva.
Zašto je važna dezinfekcija?
Dezinfekcija je važna za sprečavanje zaraznih bolesti, stoga, redovno u profilaksi mora da se primjenjuje u medicinskim ustanovama, restoranima, fabrikama hrane, školama, farmama, vozilima za prevoz zivotinja… Svi ovi postupci su u nekim slučajevimsa uključeni u standard kao sto je i HACCP.
DEZINSEKCIJA – ERADIKACIJA KOMARACA
Projekat suzbijanja komaraca ima za cilj definisanje regiona prema ugroženosti različitim vrstama komaraca i veličine potencijalnih izvorišta, organizacione šeme rukovođenja, izvođenja i kontrole radova koji prate integralno suzbijanje komaraca i planiranje etapnog prelaska na biološke i fizičke mjere borbe. Kompleks predloženih riješenja treba da omogući zaštitu ljudi i životinja od komaraca i bolesti koje prenose i očuvanje osjetljivih staništa koja povezuju vodenu i kopnenu sredinu.
Komarci smetaju i nanose štete tako što svojim vektorskim kapacitetima prenošenja patogena predstavljaju stalnu prijetnju za zdravlje čovjeka, umanjuju kvalitet života i prave ekonomsku štetu.
Larve komaraca žive u vodi i služe kao hrana grabljivim insektima, ribama, parazitima i paucima.Međutim,bez obzira na brojnost koji prirodnu netrpeljivost komaraca mogu dostići one nikada nisu u stanju da konzumiraju značajan dio populacije sačinjenih od biliona jedinki koje svoj život u vodenoj sredini završe za veoma kratko vrijeme. Zbog vremenskih limitirane dostupnosti larvi,a naročito riječnih vrsta komaraca,one nisu čvrsta karika u lancima ishrane vodenih sisara i nemaju stalno mjesto u jelovniku grabljivaca koji ih nastanjuju. Odrasle jedinke komaraca provode svoj životni vijek u kopnenim staništima i tamo se mogu nalaziti na poslednjim mjestima lista ishrane nekih vrsta žaba,lasta i slijepih miševa za koje vlada pogrešno mišljenje da se mogu iskoristiti kao pomoćnici u smanjivanju broja komaraca.Na trpezama pomenutih predatora komarci čine svega nekoliko procenata konzumirane hrane.Ovakva ekološka pozicija ovih dosadnika dala nam je više prostora za borbu i ponekad drastičnu redukciju njihove brojnosti u prirodi bez bojazni da ćemo narušiti ravnotežu koja u njoj vlada, ali samo u slučaju kada koristimo visokoselektivne biološke mjere suzbijanja.
Definisanje metodologije suzbijanja komaraca
U svijetu su prihvaćene tri metode suzbijanja komaraca koje imaju punu naučnu opravdanost i čine dio integralnog suzbijanja ovih insekata:
- Asanacija terena
- suzbijanje larvi – larvicidni tretman
- suzbijanje odraslih jedinki – adulticidni tretman
Asanacija terena daje riješenje trajnog karaktera.Vrlo skupa i dugotrajna metoda koja se primjenjuje bezmalo u svim zemljama zapadne Evrope. Meliorativne mjere osigurale su uspjeh do te mjere da komaraca praktično nema.
Suzbijanje larvi – larvicidni tretman – Suzbijanje komaraca u stadijumu larve, kada su manje pokretni i koncentrisani na manjim površinama, je biološki i ekološki daleko prihvatljivije od suzbijanja odraslih formi. Juvenilne stadijume razvoja komarci provode u vodenoj sredini. Samo odrasle jedinke vode kopneni život.U stadijumu larve komarci su slabije mobilni i ograničeni na manje površine tako da je koncentracija individua veća nego u slučaju krilatih odraslih jedinki. Jaja riječnih komaraca položena su na zemlju i pile se posle plavljenja.Ilustracije radi navodimo sledeće: izvorište srednje veličine od 3 ha i dubine 10 cm sadrži 3.000.000 lit.vode. Ako litra vode sadrži 1.000 larvi, što se kod nas često sreće, pomenuto izvorište pruža uslove za razvoj 3.000.000.000 larvi. Ako se larve preobraze u lutke, a iz njih izlete odrasli komarci, ovi poslednji će za nekoliko dana naseliti teritoriju 3 km udaljenu od izvorišta, odnosno zauzeti površinu od 3.000 ha sa brojnošću od 100 komaraca tj.50 ženki po kvadratnom metru što je 10 puta iznad tolerantnog nivoa.U periodu od svega nekoliko dana u navedenom primjeru površina na kojoj treba suzbijati komarce povećala se sa 3 ha na 3.000 ha odnosno za 1.000 puta. Važno je znati da na području plavljenih terena rijeka produkuje stotine izvorište slične veličine i da odrasli riječni komarci u povoljnim uslovima mogu da prelete 10 km u toku nedelju dana i na taj način zaposjednu površinu koja je 10.000 puta veća od inicijalne.U jednoj litri vode često se sreće i 1000 larvi.Ovakvo mini izvorište ako se larve preobraze u lutke i iz njih izlete odrasle forme,samo za nekoliko dana mogu naseliti teritoriju 1 km udaljenu od izvorišta,odnosno zauzeti površinu od 1000 ha sa brojnošću od 50 komaraca po kvadratnom metru što je deset puta iznad tolerantnog nivoa.Važno je znati da komarci u povoljnim uslovima mogu da prelete 10 km u toku nedelju dana i da na taj način zaposjednu jako veliku teritoriju.
Jaja kućnih komaraca položena su na površinu vode i pile se nekoliko sati posle polaganja.Zanimljiv primjer pružaju kućni komarci koje je priroda na uštrb skromnih letačkih sposobnosti obdarena mogućnošću razvoja u malom prostoru,često šahtovima i drugim podzemnim staništima ne većim od nekoliko kubnih centimetara.Iz jedne šahte može uzletjeti 200 kućnih komaraca odnosno 100 ženki koje će sa lakoćom ispuniti prostorije okolnih kuća i učiniti sparne ljetne noći nepodnošljivim za ukućane.U ovom slučaju su larve sa površine od 0,004 m2 u stadijumu odraslog naselile najmanje 100 m2 stambenog prostora i tako povećale površinu za suzbijanje 25.000 puta.
Suzbijanje larvi komaraca se vrši sa preparatima koji su visoko selektivni i isključivo djeluju na taj razvojni oblik.U novije vrijeme upotreba bioloških larvicida na bazi Bacillus thuringiensis subsp.izraelensis je dobila na izuzetnom značaju pošto su ekološki u potpunosti prihvatljivi, ne spadaju u grupu otrova i preparati su izbora u suzbijanju komaraca na duže staze.
Larvicidi mogu biti:
– biološki larvicidi
– regulatori rasta
– hemijski larvicidi.
LARVICIDI na tržištu se pojavljuju u:
– čvrstom obliku (prašivo,granule,briketi,tablete i ledene kocke)
– tekućem obliku (suspenzije,emulzije i otopine)
Čvrste formulacije se rasipaju ručno ili pomoću motornog leđnog raspršivača ili avionski (ledene granule). Tekuće formulacije se apliciraju prskanjem, orošavanjem i zamagljivanjem.
Larvicidni tretman se izvodi:
Sa STIHL-ovim motornim pumpama sa mogućnošću raspršavanja granula na daljinu tako da je pokrivenost larvicidom izuzetno dobra.
Adulticidni tretman:
Za suzbijanje adulta (odraslih formi komaraca) koriste se adulticidi-insekticidi brzog, kontaktnog i respiratornog dijelovanja. Koriste se preparati na bazi permetrina i lambda cihalotrina, koji pravilnom primjenom najmanje remete biološku ravnotežu.Posebno su pogodni zbog neznatnog štetnog dejstva na pčele kod pravilne primjene (nemaju rezidualno dejstvo).
U radu se koristie vodeni topovi, u kojima voda zamjenjuje dosadašnji princip korištenje mineralnog ulja kao nosača aktivne materije, što je pozitivna novina u odnosu na dosadašnji rad.
Adulticidni tretman se izvodi sa zemlje:
Koriste se 3ULV generatori hladne magle IGEBA, toplim zadimljavanjem koristeći 4 generatora tople magle IGEBA sa cijevima koji imaju nastavak za apliciranje insekticida u obliku vodene pare.
Adulticidni tretman komaraca
ERADIKACIJA MUVA
Za leteće forme insekata (muve i mušice) preporučuje se instaliranje uređaja tj. zamki za insekte ili insektrone.
Šta su insektroni:
Uvođenje standarda kvaliteta (ISO 9001:2008, ISO 14001, KOSHER, HALAL, IFS, HACCP, TESCO) podrazumijeva eliminaciju svih štetočina iz proizvodne zone, uključujući i insekte. Da bi se izbjeglo korištenje kemijskih sredstava u ovu svrhu, najpogodniji način za ubijanje insekata predstavljaju zamke za omamljivanje i/ili ubijanje insekata.
Osnovni princip rada uređaja za ubijanje letećih insekata je privlačenje UV (plavom ili zelenom) lampom. Eliminacija insekata se obavlja ljepljivom trakom/panelom ili visokonaponskim žarnim nitima.
Zamke za insekte su moderno dizajnirane, tako da mogu poslužiti i kao ukrasne lampe.
S obzirom da se uhvaćeni insekti zadržavaju na ljepljivoj ploči u cjelosti, ove su lampe pogodne za osjetljiva okruženja. Idealne su za korištenje u komercijalnim prednjim prostorijama, kuhinjama i prostorima u kojima se priprema/proizvodi hrana.
Montira se na zid ili plafon.
Insektron
FUMIGACIJA
Fumigacija je postupak suzbijanja insekata i njihovih razvojnih oblika plinovima izraženog insekticidnog djelovanja.
Fumigaciju provodimo u: zatvorenim hermetiziranim prostorima; otvorenom prostoru (pod plino-nepropusnim folijama i ceradama) i na transportnim trakama u silosima.
Fumigacija se provodi po strogim pravilima i uz posebne mjere opreza. Propusti u provođenju fumigacije mogu izazvati daleko veće štete i posljedice od klasične dezinsekcije.
Fumiganti su vrlo toksični za sva toplokrvna bića pa tako i za samog čovjeka te se u njihovoj primjeni strogo treba pridržavati posebnih pravila, provoditi preventivne mjere i koristiti specifičnu zaštitnu opremu.
Proces fumigacije i mjere zaštite dijelimo na: pripremne radove, puštanje fumiganata, vrijeme izloženosti i degazaciju i primopredaju robe ili objekata.
SUPERHLORINACIJA
SUPERHLORINACIJA VODE I VODNIH OBJEKATA je vrsta dezinfekcije vode hlornim preparatima.
Hlor destruktivno djeluje na ćelije svih organizama, a naročito na mikroorganizme, jer oni ne podnose ni veoma male količine hlora na koje ljudski organizam takoreći ne reaguje. Baktericidno dejstvo hlora se ispoljava vrlo brzo. Već u roku od minut-dva ovaj gas inaktiviše kod većine mikroorganizama razne fermente njihovog metabolizma. Na hlor je posebno osjetljiv SH-ferment disanja mikroba. Osim toga on deluje razorno i na protoplazmu.
Pod superhlorinacijom vode podrezumjeva se dezinfekovanje vode većim količinama hlora, obično desetorostrukom dozom, od one koja se upotrebljava u normalnim uslovima. Superhlorinacija se izvodi uvijek kada se pretpostavlja da uobičajene koncentracije hlora nisu u stanju da zaštite vodu od mogućih naknadnih zagađenja.
Postupak superhlorinacije sastoji se:
- Ispuštanje već prisutne vode iz vodovodne mreže,
- Ubacivanje preparata u dio cjevovoda koji je ograničen zatvaračima i to preko hidranata ili zatvarača,
- Punjenje cijele mreže vodovoda rastvorom preparata. Prilikom punjenja, potrebno je redom otvarati slavine i sačekati da se pojavi hlor, što se konstatuje hlorinatorima, a onda ih zatvoriti.
- Ovako napunjenu mrežu ostaviti da stoji 24 sata.
- Nakon 24 sata izvršiti ispiranje cjevovoda.
- Pri ispiranju voditi računa da rezidualni hlor treba svesti na 0,3-0,5 mg/l.
Uzeti uzorke vode na hemijsku i bakteriološku analizu,-
ERADIKACIJA KOROVA
Važnost redovnog i adekvatnog obavljanja ove usluge posebno dolazi do izražaja u onim djelatnostima gdje bi invazivan rast korova mogao uzrokovati veliku štetu po samo poslovanje.
To su prvenstveno neiskorištene poljoprivredne površine i obale rijeka, te posebice rubovi prometnica željezničke pruge i čvorišta, luke te posebice druge djelatnosti sa postrojenjima na otvorenom (posebice njihove metalne konstrukcije, cjevovodi, i dr.), travnate površine sa zaštitnim ogradama i branicima gdje korov i drvenasto raslinje preuzimaju ulogu posrednika u nastanku brojnih korozivnih oštećenja i predstavljaju potencijalnu opasnost od požara.
Jedan od novijih problema odnosi se, na svima poznatu ambroziju, koja sve većem broju ljudi uzrokuje ozbiljne zdravstve probleme i onesposobljava ih u obavljanju svakodnevnih poslova i obaveza.
Suzbijanje drvenastih i lisnatih korova sa osvrtom na bagrem, drač i ambroziju ali i ostale ne tipične vegetacije.
Bagrem (Robinia pseudoaccacia )
je porijeklom iz Kanade.Kod nas je mnogo prisutan.U narodu bagrem još nazivaju akacija ,bijeli bagrem ,kraljevo drvo. U našim krajevima raste samo niklo ,obično u svijetlim rubnim dijelovima šuma.Bagrem naraste u visini do 25 m a deblo može imati u prečniku i do 90 cm.Svojim korijenom dobro učvršćuje tlo pa se kao kultivisana biljka sadi na terenima kojima prijeti erozija ,odronjavanje ,pojava klizišta.
Drača ( Paliurus acuelatis )
je drvenasta grmolika biljka visine 3 do 4 metra .Ima veoma jak korijen koji prodire duboko u zemlju.Iz glavnog korijena izbija sporedno korijenje ,koje je takođe,vrlo jako.Iz stabljike izbijaju ravni izdanci na kojima su pravilno raspoređeni listići tamnozelene boje,jajastog oblika.na izdanku uporedno s obe strane nalazi se obično 12 do 15 listića.Iz pazuha izdanka izbijaju mali žuti ,jako medonosni cvijetići ,slabog mirisa.
Ambrozija (Artemisifolia)
je jednogodišnja biljka visine 1 do 1.5 m , kratka pelinolisna jedna od četrdesetak predstavnika roda ambrosia .Cvijeta od jula do oktobra mada su najkritičniji mjeseci avgust i septembar.Zbog velike količine alergogenog polenovog praha značajno ugrožava ljudsko zdravlje.Mjere borbe protiv ambrozije mogu biti : Administrativne,mehaničke i hemijske.Za veće površine koristi se hemijski način suzbijanja, trtiranjem pesticidima.
DEVIPERIZACIJA (ZAŠTITA OD ZMIJA I GUŠTERA)
Deviperizacija predstavlja uništavanje gmizavaca (zmije,gušteri) upotrebom savremenih hemijskih jedinjenja. Pojam deviperacije nije striktno vezan za uništavanje već i za uklanjanje gmizavaca sa određene površine.
Preventivna deviperacija se radi da bi se spriječilo naseljavanje gmizavaca i zmija na određeno područje te obezbjedila normalna cirkulacija ljudi.
Cilj deviperacije je odstraniti gmizavce i time omogućiti normalno funkcionisanje radnih objekata.
Proces obavljanja deviperacije je složen i obavlja se kroz nekoliko koraka:
* utvrđivanja vrste i broja gmizavaca na datom području
* nanošenja hemijskih sredstava koja djeluju na olfaktorne (mirisne) nerve gmizavaca
* nakon izvjesnog vremena (zavisno od sredstva) vrši se provjera uspješnosti deviperacije
Usluga deviperizacije obavlja se pomoću preparata koji pripadaju REPELENTIMA (hemijska jedinjenja korištena u svrhu odbijanja zmija). Hemijsko dejstvo repelenata ne djeluje štetno na ljude i okolinu.
Princip njihovog djelovanja zasniva se na odbojnom mirisu za zmije i guštere koji zatim napuštaju mirisom zahvaćeni areal.